E-KİTAP - ÜSLUPLAR BAĞLAMINDA BATILILAŞMA DEVRİ İSTANBUL ÇEŞMELERİNDEN ÖRNEKLER

18. yüzyıldan itibaren Osmanlı mimarisinde görülen Batılılaşma ilk olarak su yapılarında çeşmelerde ve sebillerde kendini göstermiştir. Osmanlı mimarları ve sanatkarları, Fransa ve diğer Avrupa ülkelerinden gelen sefaretlerde görev yapan veya bağımsız olarak çalışan sanatçıların, dekoratörlerin, mühendislerin, subayların getirdiği çizimler, resimler ve gravürler vasıtasıyla Barok, Ampir gibi üsluplarla ve bu üsluplarda kullanılan motiflerle tanışmışlardır. Bu tanışma neticesinde adı geçen üsluplar ve motifler Osmanlı mimarisi içine adapte edilerek ele alınmış ve bu yapılar devrin kaynaklarında “Tarz-ı Cedid”, “Nev İcad” gibi isimlerle zikredilmiştir.
Bu çalışmada; Osmanlı’da Batılılaşma devri mimarisinde görülen Barok, Ampir, Neo-Rönesans, Eklektik-Oryantalist ve Art Nouveau yapılar ve özelliklerine kısaca değinilerek bu bağlamda ele alınan İstanbul’daki çeşmeler incelenmiştir. Üslubun saf özelliklerini gösteren, seçkin ve farklı örneklerine yer verilerek Batılılaşma devrindeki üslupların çeşmeler üzerinden kavranması amaçlanmıştır.